Dünyanın En Popüler 10 Şaraplık Üzümü
Dünyada en çok yetiştirilen üzüm çeşidinin Kyoho olduğunu söylediğimizde şaşırır mısınız? Muhtemelen. Bunun nedeni tüm üzümlerin şarap yapımı için yetiştirilmemesidir. Bazı üzümler, sofralık tüketim için, bazı üzümler kurutmalık tüketim için, bazı üzümler de üzüm suyu, pekmez vb ürün yapımı için yetiştiriliyor. Bu amaçlar için, tamamen farklı çeşitler kullanılıyor. En yaygın olanları Çin'de Kyoho, ABD'de Sultanina'dır (sultaniye üzümü) Nadir de olsa bazı üzümler hem şaraplık, hem de sofralık olarak yetiştiriliyor. Muscat ( Misket üzümü) ve Chasselas üzümleri gibi.
Sofralık üzümleri göz ardı edersek, şarap için en çok yetiştirilen üzüm çeşidi Cabernet Sauvignon'dur. Şaşırtıcı bir bilgi olmadığını düşünüyoruz. Dünyada 340.000 hektarın üzerinde Cabernet Sauvignon yetiştirilmektedir.
OIV, Uluslararası Asma ve Şarap Organizasyonu'na göre, dünyanın en popüler 10 üzüm çeşidi, dünyanın bağcılık alanının üçte birini kapsıyor. Seçimlerin belirli üzümler üzerinde yoğunlaşmasının nedeni çeşit eksikliği değil tabi ki. Dünyada yaklaşık 10 000 çeşit üzüm var. Yoğunlaşmanın asıl nedeni popüler üzümler şaraba dönüşünce daha kolay satılıyor. Diğer bir deyişle şarap tüketicilerinin yüzlerce yıllık tercihlerinin oluşturduğu sonuçlara göre üzüm yetiştiriciliği yapılıyor.
Son yıllarda popüler üzüm çeşitleri üzerindeki bu yoğunlaşmanın çok yavaşta olsa kırılma eğilimde olduğunu söyleyebiliriz. Bazı üreticiler ve bazı şarap severler, yok olma aşamasına gelmiş üzüm türlerini, unutulmuş eski üzüm çeşitlerini yeniden canlandırmak istiyorlar. Bunun iki nedeni var. Birinci neden, herkes gibi aynı şarapları içmekten bıkmaları. Sıkıldılar ve yeni lezzetler arıyorlar. İkinci neden biraz daha ciddi ve zorunlu. Bazı eski üzüm çeşitleri yeni nesil hastalıklara karşı daha dayanıklı olabilir mi? İlkim değişikliklerine uyumda bu eski üzüm çeşitleri daha iyi performans gösteriyor olabilir mi? Bu ve benzer sorulara cevap arayan şarap sektörü, yok olmaya yüz tutmuş eski üzüm çeşitlerini daha çok deneyimliyor.
Ülkelerden bağ alanları konusunda birkaç bilgi vermek gerekirse, İtalya üzüm çeşitliliğinin en zengin olduğu ülkelerin başında geliyor. Öyle ki İtalya’da en çok yetiştirilen Sangiovese üzümü, ülkenin toplam bağcılık alanının % 8'ini geçemiyor. Hem en çok yetiştirilen üzüm, hem de % 8’de kalıyor. Ne kadar çok çeşit olduğunun çarpıcı bir örneği.
Ölçeğin diğer ucunda Yeni Zelanda var. Sauvignon Blanc üzümü ülkenin bağcılık alanının % 60'ını kapsıyor. Bu nedenle Yeni Zelanda demek Sauvignon Blanc demek sanki.
Fransa'da en çok yetiştirilen üzüm çeşidi ise Merlot ve bağcılık alanının % 14'ünü kapsıyor.
Airen, oldukça iddiasız şaraplar için İspanya'da çok yetiştirilen beyaz bir üzüm. Tempranillo da bir İspanyol üzümü ve dünyanın oldukça popüler üzümlerden. Tempranillo ve Airen üzümleri İspanya bağcılık alanının neredeyse % 45'ini kapsıyor.
ABD'de en çok yetiştirilen iki üzüm çeşidi, Chardonnay ve Cabernet Sauvignon ve ülke bağlarının sırasıyla % 10 ve % 9'unu kapsıyor.
FAO’nun 2016 yılı verilerine göre dünyada 7.5 milyon hektarlık bir alanda bağcılık yapılıyor. Bu bağlardan iklim şartlarına göre değişiklik gösterse de elde edilen üzüm miktarı 70 milyon ton civarında. Dünya ülkeleri üzümün, %64.3’ünü şarap yapımında, %7.6’sını kurutmalık ve %20.9’unu sofralık olarak kullanıyor.
Tuik 2013 verilerine göre Türkiye, yaklaşık 470 bin hektar alanda bağcılık yapıyor ve 4 milyon ton civarında üzüm üretimi gerçekleştiriyor. Türkiye, üretilen üzümlerin yaklaşık %30’unu sofralık, %37’sini kurutmalık, %30’unu pekmez, pestil, şıra ve %3’ü de şaraplık olarak kullanıyor. Sonuç olarak toplam 14-15 bin hektar alanda şaraplık üzüm yetiştiriyoruz.
Dünya ve Türkiye bağ alanları verilerini de paylaştıktan sonra dünyada en çok yetiştirilen 10 üzümün hektar cinsinden toplam dikim alanlarını paylaşıyoruz sizlerle.
340.000 hektar Cabernet Sauvignon
266,000 hektar Merlot
231,000 hektar Tempranillo
218 000 hektar Airen
211,000 hektar Chardonnay
190.000 hektar Syrah
163.000 hektar Grenache Noir
121.000 hektar Sauvignon Blanc
115.000 hektar Pinot Noir
111.000 hektar Trebbiano Toscano / Ugni Blanc
3 Dakika Bilgileri
Whatsapp üzerinden bilgi alabileceğiniz bir mikro blog. Takip etmek için: 0541 510 85 00 nolu telefon numarasını kaydet, Whatsapp’tan “bende isterim” mesajı yolla